Okres epidemii i przymusowej izolacji oznacza spędzanie większości czasu w domu, przejście na nauczanie zdalne, ograniczenie kontaktów z rówieśnikami i nauczycielami. Dla wielu dzieci jest to bardzo trudny i dotkliwy czas, szczególnie dla tych, które w rodzinnym domu są ofiarami różnego rodzaju przemocy ze strony swoich opiekunów. Dlatego to w czasie epidemii znaczenie ochrony dzieci powinno być wysoce podkreślane.
Kampania Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę „Pandemia przemocy” zwraca uwagę na bardzo ważny problem, jakim jest wzmożona przemoc i wykorzystywanie seksualne dzieci podczas epidemii. Celem kampanii jest zachęcanie do reagowania w sytuacjach krzywdzenia dzieci i zapobieganie przemocy, której ofiarami są najmłodsi.
Najnowsze badania przeprowadzone od marca do czerwca 2020 roku pokazują alarmujące wyniki.
Aż 27% dzieci i młodzieży doświadczyło w tym okresie co najmniej jednej z 12 badanych form krzywdzenia.
Co dziesiąte dziecko (11%) doświadczyło przemocy ze strony bliskiej osoby dorosłej.
Co dziesiąte dziecko (10%) doświadczyło wykorzystywania seksualnego.
Co więcej, 1 na 11 dzieci przyznało, że nie ma nikogo, kto mógłby zaoferować mu pomoc w trudnej sytuacji.
Do zwracania uwagi na stosowanie przemocy wobec dzieci i wspierania ich w tych trudnych doświadczeniach zachęca seria plakatów, których hasła nawiązują do epidemii COVID-19.
Dwuznaczność haseł w kampanii i jej nazwa nie są przypadkowe. Przemoc można porównać do wirusa. Pandemia występuje, gdy pojawia się wirus. Ochrona przed nim jest trudna, jednak stosując się do odpowiednich zasad higieny możemy w znacznym stopniu zapobiec jego rozprzestrzenianiu się. Przemoc eskaluje w rodzinach, w których była obecna już wcześniej, ale i pojawia się tam, gdzie jej do tej pory nie było. Jeśli nie jest zatrzymywana, może przybrać na sile i rozprzestrzenić się jak groźna choroba. Sprawcy przemocy, chcąc pozostać bezkarni, bardzo często działają podstępnie i po cichu.
Hasła kampanii “Pandemia przemocy”:
Zakrywaj usta!
Ale nie milcz, gdy widzisz przemoc!
Myj ręce!
Ale nie umywaj ich od odpowiedzialności, gdy jesteś świadkiem przemocy!
Zachowaj dystans!
Ale bądź blisko, kiedy ktoś Cię potrzebuje!
Chroń starszych!
Ale nie ignoruj przemocy wobec najmłodszych!
Przemocy można jednak zapobiec. Kluczowym elementem kampanii jest kwestia reagowania na agresję. Ludzie zwykle boją się reagować, co wynika z barier i usprawiedliwień jak na przykład: „w sprawy rodzinne nie należy się wtrącać”, „dziecko jest po prostu niegrzeczne”, „co ja mam właściwie zrobić i gdzie to zgłosić?”. Taka bierność nie pomoże tysiącom dzieci w Polsce, dla których przemoc i wykorzystywanie seksualne są częścią tragicznej codzienności. Najważniejszym krokiem jest zauważenie problemu. W przypadku wątpliwości, czy podejrzenia o stosowanie przemocy wobec dziecka są słuszne, należy podzielić się nimi, np. z pedagogiem szkolnym lub pracownikiem pomocy społecznej. Inna możliwość to podjęcie kroków prawnych i wysłanie pisma do sądu rodzinnego z opisem sytuacji, aby sąd mógł podjąć interwencję. Kiedy obawiamy się o życie lub zdrowie dziecka, powinniśmy zawiadomić o tym policję. Sprawę przemocy lub wykorzystywania seksualnego, kiedy ofiarami są dzieci, możemy również zgłosić w ośrodku interwencji kryzysowej, gdzie specjaliści zapewnią wsparcie i odpowiednią pomoc.
Udzielanie pomocy dziecku, które doświadczyło przemocy i wykorzystania seksualnego jest trudnym i długotrwałym procesem. Interwencja opiera się na odbudowaniu w dziecku poczucia bezpieczeństwa, przywróceniu zaufania do świata dorosłych i zwiększenia poczucia własnej wartości. W procesie tym kluczowym elementem jest umożliwienie dziecku wyrażania uczuć i odreagowania emocji związanych
z krzywdzącymi doświadczeniami. Spotkania terapeutyczne dla dzieci krzywdzonych są prowadzone
w Centrach Pomocy Dzieciom Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. Są to specjalistyczne placówki, gdzie pod jednym dachem dzieci otrzymują bezpłatną pomoc psychologiczną, prawną oraz medyczną, przy zachowaniu najważniejszej zasady, mianowicie podmiotowości dziecka.
Centra Pomocy obecnie funkcjonują w Warszawie, w Starogardzie Gdańskim, w Gdańsku,
w Głogowie oraz w Białymstoku. Są one jedynymi tego rodzaju wyspecjalizowanymi placówkami w naszym kraju, gdzie doświadczone przemocą i wykorzystywane seksualnie dzieci mogą odzyskać zdrowie i nadzieję.
Więcej informacji na temat kampanii i problemu krzywdzenia dzieci w Polsce oraz możliwości interwencji dla świadków agresji wobec najmłodszych znajdą Państwo na stronie internetowej Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę:
Interwencja kryzysowa:
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Środzie Śląskiej
http://pcpr.powiat-sredzki.pl/PL/552/Interwencja_kryzysowa/
Fundacja NON LICET we Wrocławiu
https://www.nonlicet.pl/pl/o-nas/
Źródła:
Adriana Pacholczyk – psycholog
Magdalena Pietraszewska - pedagog